روح و ریحان

امام علی از فاطمه سلام الله علیهما نقل نموده است، که: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: ای فاطمه! کسی که بر تو درود بفرستد، خداوند او را می بخشد، و به من، در هر جای بهشت که باشم، ملحق می کند.»

۱٫ بهشت

یزید بن عبد الملک از پدرش و از جدّش نقل کرده است که: بر فاطمه سلام الله علیها وارد شدم، پس او ابتدا بر من سلام کرد، و فرمود حالت چگونه است؟ عرض کردم: به دنبال خیر و برکت هستم. آن گاه فرمود: «أَخْبَرَنِی أَبِی وَ هُوَ ذَا هُوَ أَنَّهُ مَنْ سَلَّمَ عَلَیهِ وَ عَلَی ثَلَاثَةَ أَیامٍ أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّةَ قُلْتُ لَهَا فِی حَیاتِهِ وَ حَیاتِکِ قَالَتْ نَعَمْ وَ بَعْدَ مَوْتِنَا؛ (۱)

پدرم خبر داد، در حالی که زنده بود، هر کسی سه روز بر او و بر من سلام کند، خدا بهشت را بر او واجب می کند. عرض کردم: در حیات او و شما؟ فرمود: بلی، و بعد از مرگمان.»

۲٫ بخشش گناهان

امام علی علیه السلام از فاطمه سلام الله علیها نقل نموده است، که: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «یا فَاطِمَةُ مَنْ صَلَّى عَلَیکِ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ أَلْحَقَهُ بِی حَیثُ کُنْتُ مِنَ الْجَنَّةِ؛ (۲) ای فاطمه! کسی که بر تو درود بفرستد، خداوند او را می بخشد، و به من، در هر جای بهشت که باشم، ملحق می کند.»

امام صادق علیه السلام از پدرانش نقل نموده است: «مَنْ زَارَ قَبْرَ الطَّاهِرَةِ فَاطِمَةَ فَقَالَ السَّلَامُ عَلَیکِ … ثُمَّ اسْتَغْفَرَ اللَّهَ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ أَدْخَلَهُ الْجَنَّةَ؛ (۳) کسی که قبر [آن] پاکیزه [یعنی] فاطمه را زیارت کند، پس بگوید: سلام بر تو ای فاطمه!… سپس طلب استغفار کند، خداوند او را می بخشد و داخل بهشت می کند.»

۳٫ نجات از سختی های قیامت

امام باقر علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل نموده است که فرمود: «مَنْ زَارَنِی أَوْ زَارَ أَحَداً مِنْ ذُرِّیتِی زُرْتُهُ یوْمَ الْقِیامَةِ فَأَنْقَذْتُهُ مِنْ أَهْوَالِهَا؛ (۴) کسی که مرا و یا یکی از فرزندانم را زیارت کند، روز قیامت او را زیارت می کنم و از سختیهای قیامت نجاتش می دهم.» یقیناً از بارزترین و کامل ترین مصداق ذریه آن حضرت، فاطمه زهرا سلام الله علیها می باشد.

ابن عباس از رسول خدا صلی الله علیه و آله در حدیثی که درباره امام حسن علیه السلام آمده است، نقل کرده است که آن حضرت فرمود: «مَنْ زَارَهُ فِی بَقِیعِهِ ثَبَتَتْ قَدَمُهُ عَلَى الصِّرَاطِ یوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ؛کسی که او را در بقیع زیارت کند، قدمش بر (پل) صراط استوار می شود، در روزی که قدمها می لغزند

۴٫ زیارت حضرت فاطمه، با زیارت پیامبر صلی الله علیه و آله

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در فضل و عظمت دخت گرامی اش فرمود: به راستی خداوند گروهی از ملائکه را حافظ او قرار داده است که از سمت راست، چپ، پشت سر، و پیش رو حفظش می کنند و آنان با او هستند در حیاتش و با قبرش و بعد از وفاتش و صلوات زیاد بر او، شوهر و پسرانش می فرستدند. «فَمَنْ زَارَنِی بَعْدَ وَفَاتِی فَکَأَنَّمَا زَارَ فَاطِمَةَ وَ مَنْ زَارَ فَاطِمَةَ فَکَأَنَّمَا زَارَنِی وَ مَنْ زَارَ عَلِی بْنَ أَبِی طَالِبٍ فَکَأَنَّمَا زَارَ فَاطِمَةَ وَ مَنْ زَارَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَینَ فَکَأَنَّمَا زَارَ عَلِیاً وَ مَنْ زَارَ ذُرِّیتَهُمَا فَکَأَنَّمَا زَارَهُمَا؛ (۵) پس کسی که مرا بعد از وفاتم زیارت کند، گویا فاطمه را زیارت نموده، و کسی که فاطمه را زیارت کند، گویا مرا زیارت کرده، و کسی که علی علیه السلام را زیارت کند، گویا فاطمه سلام الله علیها را زیارت نموده و کسی که حسن و حسین علیهماالسلام را زیارت کند، گویا علی علیه السلام را زیارت نموده و کسی که فرزندان آن دو را زیارت کند، گویا آن دو را زیارت نموده است.»

ثواب زیارت امام حسن علیه السلام

۱٫ رهایی از عقوبت گناهان

امام حسن علیه السلام به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله عرض کرد: «یا أَبَتَاهْ مَا جَزَاءُ مَنْ زَارَکَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله یا بُنَی مَنْ زَارَنِی حَیاً وَ مَیتاً أَوْ زَارَ أَبَاکَ أَوْ زَارَ أَخَاکَ أَوْ زَارَکَ کَانَ حَقّاً عَلَی أَنْ أَزُورَهُ یوْمَ الْقِیامَةِ فَأُخَلِّصَهُ مِنْ ذُنُوبِه؛ (۶) ای پدر! پاداش کسی که تو را زیارت کند، چیست؟ فرمود: فرزندم! کسی که مرا در زمان حیات یا ممات زیارت کند یا پدر و یا برادرت، و یا تو را زیارت کند این است که بر من لازم می شود روز قیامت او را زیارت کنم و از [شرّ] گناهانش او را رها و پاک سازم.»

پیامبر صلی الله علیه و آله خطاب به امام حسن علیه السلام فرمود: «تَزُورُکَ طَائِفَةٌ مِنْ أُمَّتِی یرِیدُونَ بِهِ بِرِّی وَ صِلَتِی فَإِذَا کَانَ یوْمَ الْقِیامَةِ زُرْتُهَا فِی الْمَوْقِفِ وَ أَخَذْتُ بِأَعْضَادِهَا فَأَنْجَیتُهَا مِنْ أَهْوَالِهِ وَ شَدَائِدِه ؛تو را گروهی از امّتم زیارت می کنند به قصد نیکی و صله بر من، پس وقتی که روز قیامت شود، آنها را در موقف زیارت می کنم و بازوانشان را گرفته و از هراس و سختی آن روز نجات می بخشم

۲٫ استواری بر پل صراط

ابن عباس از رسول خدا صلی الله علیه و آله در حدیثی که درباره امام حسن علیه السلام آمده است، نقل کرده است که آن حضرت فرمود: «مَنْ زَارَهُ فِی بَقِیعِهِ ثَبَتَتْ قَدَمُهُ عَلَى الصِّرَاطِ یوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ؛ (۷) کسی که او را در بقیع زیارت کند، قدمش بر (پل) صراط استوار می شود، در روزی که قدمها می لغزند.»

۳٫ نجات از سختی های قیامت

پیامبر صلی الله علیه و آله خطاب به امام حسن علیه السلام فرمود: «تَزُورُکَ طَائِفَةٌ مِنْ أُمَّتِی یرِیدُونَ بِهِ بِرِّی وَ صِلَتِی فَإِذَا کَانَ یوْمَ الْقِیامَةِ زُرْتُهَا فِی الْمَوْقِفِ وَ أَخَذْتُ بِأَعْضَادِهَا فَأَنْجَیتُهَا مِنْ أَهْوَالِهِ وَ شَدَائِدِه ؛ (۸) تو را گروهی از امّتم زیارت می کنند به قصد نیکی و صله بر من، پس وقتی که روز قیامت شود، آنها را در موقف زیارت می کنم و بازوانشان را گرفته و از هراس و سختی آن روز نجات می بخشم.»

۴٫ به بهشت رفتن

رسول خدا صلی الله علیه و آله به حسن علیه السلام فرمود: «مَنْ زَارَکَ بَعْدَ مَوْتِکَ أَوْ زَارَ أَبَاکَ أَوْ زَارَ أَخَاکَ فَلَهُ الْجَنَّة؛

(۹) کسی که تو را بعد از فوتت، یا پدر و برادرت را زیارت کند، بهشت بر او واجب می شود.»

از امام صادق علیه السلام نقل شده است که امام حسن علیه السلام در دامن پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نشسته بود، سرش را بلند کرد و پرسید: «یا أَبَهْ ! مَا لِمَنْ زَارَکَ بَعْدَ مَوْتِکَ؟ پاداش کسی که تو را بعد از رحلتت زیارت کند، چیست؟ فرمود: یا بُنَی مَنْ زَارَنِی بَعْدَ مَوْتِی فَلَهُ الْجَنَّةُ … وَ مَنْ أَتَاکَ زَائِراً بَعْدَ مَوْتِکَ فَلَهُ الْجَنَّة؛ (۱۰) ای پسرم! هر کس بعد از مرگم مرا زیارت کند، برای او بهشت است، … و کسی که بعد از مرگت برای زیارت تو بیاید برای او بهشت است.»

۱) تهذیب الاحکام، ج۶، ص۹، ح۱۱؛ مزار المفید، ص۱۷۷؛ وسائل الشیعه، حر عاملی، ج۱۴، ص۳۶۷، باب ۱۸ مزار، ح۱؛ بحار الانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۰، ص۱۹۴، ح۹ و موسوعه، ج۱، ص۶۰ و ۲۶۶٫

۲) بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۰، ص۱۹۴، ح۱۰؛ مستدرک الوسائل، میرزای نوری، ج۱۰، ص۲۱۱؛ موسوعه، ج۱، ص۲۶۹٫

۳) بحار الانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۰، ص۱۹۹، ح۱۹؛ مستدرک الوسائل، میرزای نوری، ج۱۰، ص۲۱۰؛ موسوعه، ج۱، ص۲۶۹٫

۴) وسائل الشیعه، حر عاملی، ج۱۴، ص۳۳۱، باب ۲؛ مزار المفید، ح۲۳؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۰، ص۱۲۳؛ موسوعه، ج۱، ص۲۶۸٫

۵) بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۰، ص۱۲۲، ح۲۸؛ مستدرک الوسائل، میرزا حسین نوری، مؤسسه آل البیت، ۱۴۰۷ق، چ اوّل، ج۱۰، ص۱۸۲، ح۴؛ بشاره المصطفی، محمد بن علی طبری، المکتبه الحیدریه، ۱۳۸۳ ق/۱۹۹۳م، ص۱۳۹؛ موسوعه، ج۱، ص۲۶۸، ج۴، ص۲۴۳، ش ۱۴۷۰، ج۵، ص۹، ش ۱۶۰۵٫

۶) علل الشرایع، صدوق، المکتبه الحیدریه، نجف، ۱۳۸۵ ق/۱۹۶۶م، ج۲، ص۴۶۰، ح ۵؛ بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۰، ص۱۴۰، ح۷؛ موسوعه، ج۱، صص ۳۰۳ و ۵۱، ش۱۱۰٫

۷) امالی صدوق، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۰ق/ ۱۹۸۰م، ص۱۰۱، مجلس ۲۴، ح۲، بحارالانوار علامه مجلسی، ج۱۰۰، ص۱۴۱، ح۱۴٫

۸) مستدرک الوسائل، میرزای نوری، ج۱۰، ص۲۲۸، ح۱٫

۹) فصول المختار، سید مرتضی، المؤتمر العالمی، لالفیه شیخ المفید (کنگره هزاره مفید)، ۱۴۱۳ق، اوّل، ص۱۳۰، بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۰، ص۱۴۵، ح۳۷؛ مستدرک الوسائل، میرزای نوری، ج۱۰، ص۳۵، ح۱؛ موسوعه، ج۱، ص۳۰۳٫

۱۰) تهذیب، شیخ طوسی، ج۶، ص۲۰، ح۱؛ مزار المفید، ص۱۸۰، ح۱؛ موسوعه، همان، ج۱، ص۵۲، شماره ۱۱۲، ص